Wielka Biblioteka była miejscem wspaniałym, w którym swoją przystań znalazło wielu uczonych, poetów i filozofów. Księgi i manuskrypty zawierały niemal całą wiedzę dostępną człowiekowi w tamtych czasach. Jak powstała Biblioteka Aleksandryjska i jaki był jej koniec?
Powstanie Biblioteki Aleksandryjskiej
Najstarszym zapiskiem dotyczącym powstania Wielkiej Biblioteki jest List Arysteasza, w którym jest oznaczone, że została wzniesiona za panowania Ptolemeusza I Sotera (323 – 283 r. p.n.e.). Niezwykły ośrodek wiedzy znalazł swoje miejsce w dawnej Aleksandrii, czyli w dzisiejszym Egipcie. Wielka Biblioteka Aleksandryjska istniała przez około 700 lat.
Stolica wiedzy i nauki
To właśnie Wielka Biblioteka sprawiła, że Aleksandria była uznawana za stolicę wiedzy i nauki. Zatrudniała około 100 uczonych, co na tamte było niespotykaną skalą. To właśnie tam swój dom znalazło wielu uczonych, filozofów i poetów, którzy byli znakomicie traktowani. Wśród ich przywilejów były:
– nieograniczony dostęp do Wielkiej Biblioteki,
– zwolnienie z podatków,
– bezpłatne wyżywienie i zakwaterowanie,
– ogromna pensja.
Takie wyróżnienia były związane z faktem, że planem i marzeniem rządu było stworzenie zbiorów zawierających całą dostępną człowiekowi wiedzę. Według źródeł historycznych oraz ogólnych szacunków archeolodzy wskazują, że w Wielkiej Bibliotece mogło być przechowywanych nawet do 700 tysięcy ksiąg i manuskryptów.
Rozwój Wielkiej Biblioteki
Kolejni królowie wspierali rozwój Biblioteki Aleksandryjskiej i dobrze opłacali agentów zdobywających kolejne dzieła pisane. Ich zadaniem było podróżowanie po świecie z dużą ilością pieniędzy i kupowanie wszelkiego rodzaju ksiąg i manuskryptów. Po ich przewiezieniu do Aleksandrii dzieła były przepisywane przez skrybów. Kopie zgodnie z umową trafiały do właścicieli książek, a oryginały zostawały w Wielkiej Bibliotece.
Budynek zawierał nie tylko ogromne regały przeznaczone na książki, ale również sale wykładowe, jadalnie, ogrody i sale konferencyjne. Wszystko to w otoczeniu starannie rzeźbionych greckich kolumn. Według niektórych archeologów na terenie Wielkiej Biblioteki mogło funkcjonować również niewielkie zoo, w którym żyły egzotyczne zwierzęta.
Powolny upadek Wielkiej Biblioteki
Chociaż Biblioteka Aleksandryjska funkcjonowała od III wieku p.n.e., to zaczęła podupadać już w 145 roku p.n.e., a początkiem jej końca było wygnanie myślicieli z Aleksandrii przez Ptolemeusza VIII Physcona. Jakość życia pozostałych filozofów i uczonych powoli się pogarszała, a efektem tego były sukcesywne ucieczki kolejnych bibliotekarzy. Mimo to Wielka Biblioteka wciąż funkcjonowała i była największym na świecie zbiorem wiedzy.
Niestety kolejne lata również nie były łaskawe dla Wielkiej Biblioteki Aleksandryjskiej, bo już w 48 r. p.n.e. wybuchł w niej pożar, który prawdopodobnie związany był z jedną z wojen prowadzonych przez Juliusza Cezara. W tym czasie zniszczeniu uległo wiele bezcennych ksiąg i manuskryptów, a kolejnych dzieł nie przybywało. Powodem były kurczące się fundusze Aleksandrii spowodowane działaniami militarnymi. W 275 r. n. e. Wielka Biblioteka została niemal doszczętnie zniszczona wskutek prowadzonej wojny, a przez kolejne lata zupełnie nic z niej nie pozostało. Całkowity koniec Biblioteki Aleksandryjskiej miał mieć miejsce z początkiem IV wieku n. e.
Poszukiwania Wielkiej Biblioteki
Współcześnie archeolodzy niestrudzenie poszukują pozostałości po Bibliotece Aleksandryjskiej, choć bez większych rezultatów. Jej dokładna lokalizacja nie jest znana, a nie wiadomo nawet czy była osobnym budynkiem, czy raczej kompleksem budowli.
Jedynymi śladami istnienia Wielkiej Biblioteki są zapiski z okresu od III w. p.n.e., a także kamienna skrzynia odkryta w 1847 roku, która prawdopodobnie służyła do przechowywania ksiąg i manuskryptów.
Tagi: historia, starożytność, zabytki